Merdiven konstrüksiyonları genellikle yüksek merdivenlerde önlem amaçlı olarak kullanılıyor. Fakat mecburen yer alması gereken bu yapıların güvenliği sağlanırken genel dekorasyon çerçevesi içerisinde kullanılması hem güvenlik sağlarken hem de göz zevkine hitap ediyor. Merdiven konstrüksiyonu binanın çatı merdiveni gibi bütün merdiven bölümlerinde kullanılabiliyor. Güvenliğin birinci planda olması sebebi ile bu konstrüksiyonlar kullanılırken seçilen malzemenin dayanıklı olması da büyük bir önem teşkil ediyor. Malzeme dayanıklı olsa bile düzgün bir şekilde bir araya getirilmemesi ya da kurulmaması dışarıdan düzgün gözükse bile güvenlik konusunda bazı sorunları ortaya çıkarabiliyor. Özellikle yapının üzerine yük bindiğinde bazı parçalanmalar ya da ayrılmalar oluşabiliyor. Bu yüzden malzeme kadar uygulama da büyük önem teşkil ediyor.

Konstrüksiyonlarına Göre Merdiven Türleri

Konstrüksiyonları bakımından merdivenlerle döşemeler arasında bir fark yoktur. Sahanlıklar kat döşemelerinin benzeri ya da aynı nitelikte, sahanlıklar arasındaki merdiven kolları ise birer eğimli döşemelerdir. Bu sebeple merdiven kollarının konstrüksiyonu döşemelerde olduğu gibi,

• Enine doğrultuda düzenlenen hazır kirişler,

• Boyuna doğrultuda düzenlenen hazır kirişler,

• Boyuna doğrultudaki hazır kirişlere döşenen hazır kiriş ya da plaklar,

• Hazır ya da yerinde dökme kirişli veyatta dişli döşemeler,

• Hazır ya da yerinde dökme plaklar,

olmak üzere beş türlü olabilir. Ancak, bunların esas taşıyıcıları kirişler veya döşeme plakları olmak üzere ikiye indirgenebilir ve bu kiriş ya da plaklar binanın duvar, kiriş, kolon gibi taşıyıcılarına döşenir. Kirişler mesnetlere ya bir uçlarından bağlanarak konsol kiriş, ya da her iki ucundan birleştirilerek basit bir kiriş gibi; plaklar da aynı şekilde ya bir kenarlarından bağlanarak konsol plak, ya da karşılıklı kenarlarından birleştirilerek tek doğrultulu bir döşeme plağı gibi çalışırlar. Ayrıca gerek kirişler gerekse plaklar doğrudan doğruya zemine de döşenebilirler.

Sonuç olarak merdivenler, konstrüksiyonlarına göre,

•Tek mesnetli merdivenler (konsol kiriş, konsol plak),

•Çift mesnetli merdivenler (basit kiriş, tek doğrultulu plak)

•Yüzeysel mesnetli merdivenler (yer döşemesi) olmak üzere üçe ayrılır.

Yapılarda katlar arasında inşa edilen iniş çıkışa imkân veren, yatayla en fazla 60 derecelik açı yapan basamaklı yapı elemanlarıdır. Merdivenler yapı tipine ve mimari projeye bağlı olarak çok çeşitli türde inşa edilebilmektedir. Böylece, mesnetlenme şekline bağlı olarak değişik statik sistemlere sahip olabilmektedirler. Bunlar;

• Basamakları taşıyıcı olan merdivenler (konsol, basit kiriş, ankastre, vb.)
• Plak sistem merdivenler (bir veya iki kollu)
• Katlanmış plak şeklinde basamakları olan merdivenler
• Serbest taşıyıcı helisel merdivenler
• Çevre mesnetli helisel merdivenler
• Serbest taşıyıcılı sahanlıklı merdivenler şeklinde sıralanabilir.

Sonuç olarak merdivenler konstrüksiyonlarına göre:

1.Tek mesnetli merdivenler (konsol kiriş-konsol plak)

2.Çift Mesnetli Merdivenler (Basit Kiriş, Tek doğrultulu Plak) 

3.Yüzeysel Mesnetli Merdivenler olmak üzere üçe ayrılır.

MERDİVEN TÜRLERİ

Merdivenler dış ve iç merdivenler olmak üzere ikiye ayrılır.

Dış merdivenler tümü ile dış hava koşullarına açık olanlardır. Bunlar daha çok farklı yükseklikteki yolları, bahçeleri, parkları birbirine ve tretuvarlarla binaların zemin katlarını bağlarlar.

İç merdivenler genel olarak dış hava koşullarına kapalıdır. Bunlar işlevlerinin özelliklerine göre ESAS, YAN, SERVİS, YANGIN MERDİVENİ adını kullanırlar.

Esas merdivenler bina girişlerine yakın bölgelerde düzenlenirler ve normal katlar arasındaki sirkülasyonu sağlarlar. Girişlerden uzak noktalarda veya az katlı bina kollarında ya da işlevsel ilişkileri yoğun veya özel olan bölümler arasında asıl merdivenlere ek olarak yan merdivenler düzenlenir.

Servis merdivenleri sadece hizmet personeli tarafından kullanılır ve servis girişlerinin yakınlarında düzenlenir.

Genellikle dış cephelerde düzenlenen yangın merdivenleri ise yangın, deprem ve benzeri afetlerde özel kaçış yollarını düzenlerler.

Merdivenler duvarlarla ilişkileri bakımından da, iki yanı açık, bir yanı kapalı ve iki yanı kapalı olmaktadırlar. Merdivenlerin işlevlerini yerine getirebilmeleri için sağlamak zorunda oldukları koşulların nicelik ve nitelikleri biçimlerine, eğim açılarına, malzemelerine ve konstrüksiyonlarına bağlı olduğundan önce bu özelliklerine göre cinslerinin belirlenmesi gerekmektedir.